اهمیت اشک در سلامت چشم

برای حفظ سلامت چشم‌ها، تولید و تخلیه‌ی مداوم اشک ضروری است. اشک سطح چشم را مرطوب نگه می‌دارد، به ترمیم زخم‌ها کمک می‌کند و از چشم در برابر آلودگی و عفونت محافظت می‌کند. وقتی فرد دچار خشکی چشم می‌شود، یا مقدار اشک کافی نیست، یا ترکیب آن کیفیت مطلوبی ندارد. در نتیجه سطح چشم خشک و خشن می‌شود و احساس سوزش، خارش و ناراحتی به وجود می‌آید.

ساختار لایه اشکی اشکی که سطح چشم را می‌پوشاند از سه لایه اصلی تشکیل شده است:

1. لایه‌ی چربی (لیپیدی): در خارجی‌ترین قسمت قرار دارد و از تبخیر سریع اشک جلوگیری می‌کند تا رطوبت مدت بیشتری روی چشم باقی بماند.

2. لایه‌ی آبکی: بخش میانی اشک است و وظیفه‌ی تغذیه‌ی قرنیه و ملتحمه را بر عهده دارد.

3. لایه‌ی موسینی: نزدیک‌ترین بخش به سطح چشم است و کمک می‌کند تا اشک به‌طور یکنواخت پخش شود و رطوبت چشم حفظ گردد.

چرا با افزایش سن خشکی چشم بیشتر می‌شود؟ با بالا رفتن سن، معمولاً تولید اشک کاهش می‌یابد. از طرفی ممکن است کیفیت چربی و موسین هم پایین بیاید، و اشک نتواند به‌خوبی روی سطح چشم بماند. نتیجه؟ چشم خشک، خارش‌دار و مستعد التهاب می‌شود.

انواع ترشح اشک اشک چشم از دو منبع متفاوت تولید می‌شود: 1. ترشح پایه (اشک مداوم): این نوع اشک به‌طور پیوسته و آرام توسط غدد فرعی اشکی ترشح می‌شود. وظیفه‌اش حفظ رطوبت و نرمی سطح چشم است تا بین پلک و قرنیه اصطکاکی ایجاد نشود. 2. ترشح رفلکسی (اشک واکنشی): در مواقع تحریک چشم (مثل ورود گرد و غبار، تماس با دود یا هنگام گریه) غده اصلی اشک مقدار زیادی اشک تولید می‌کند. اما چون این اشک به سرعت از چشم خارج می‌شود، در مرطوب‌سازی مؤثر نیست. در افراد مبتلا به خشکی چشم معمولاً ترشح پایه کاهش می‌یابد. به همین دلیل چشم تحریک می‌شود و در پاسخ، ترشح رفلکسی افزایش پیدا می‌کند؛ در نتیجه ممکن است بیمار paradoxically (به‌ظاهر متناقض) اشک‌ریزش زیاد هم داشته باشد، در حالی‌که سطح چشم در واقع خشک است.